رفتارهای ممنوعه در آپارتمان‌نشینی از نظر قانون

زندگی در آپارتمان فقط کنار هم‌بودن زیر یک سقف نیست؛ یک قرارداد اجتماعی نانوشته است که کیفیت زندگی همه ساکنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در جامعه‌ای که روزبه‌روز آپارتمان‌نشینی بیشتر می‌شود، رعایت قوانین و احترام به حقوق دیگران، نه‌تنها ضرورتی اخلاقی، بلکه یک الزام قانونی است.

بسیاری از درگیری‌ها، اختلاف‌ها، شکایت‌ها و دلخوری‌های همسایه‌ها دقیقاً از همین نقطه شروع می‌شود:
«نمی‌دانیم چه چیز قانونی است و چه چیز ممنوع.»

در این مقاله قصد داریم تمام رفتارهای ممنوعه در آپارتمان‌نشینی را از نگاه قانون به زبان ساده بررسی کنیم؛ بدون اصطلاحات سخت حقوقی، اما کاملاً دقیق و قابل استناد. این راهنما برای:

  • ساکنین آپارتمان‌ها

  • مدیران ساختمان

  • مالکین و مستأجران

  • مشاوران املاک

  • و هرکسی که به کیفیت زندگی در مجتمع اهمیت می‌دهد

کاملاً مفید خواهد بود.

چرا شناخت رفتارهای ممنوعه ضروری است؟

سه دلیل مهم:

۱) جلوگیری از بروز اختلاف

۸۰٪ درگیری‌های ساختمان ناشی از ناآگاهی از قوانین است. وقتی بدانیم چه چیزی مجاز نیست، بسیاری از مشکلات اصلاً به‌وجود نمی‌آیند.

۲) حفظ آرامش روانی و کیفیت زندگی

یک رفتار ساده مانند کشیدن سیگار در راهرو می‌تواند آرامش یک طبقه را به هم بزند. قانون این موارد را برای حفظ آرامش ساکنان مشخص کرده است.

۳) جلوگیری از جریمه، شکایت و پیگرد قانونی

قانون «تملک آپارتمان‌ها» در برخی موارد جرایم واضحی تعیین کرده است و حتی امکان شکایت رسمی از همسایه وجود دارد.

۱) ایجاد سر و صدای غیرمجاز – مهم‌ترین رفتار ممنوعه

سر و صدا شایع‌ترین علت نارضایتی در مجتمع‌های مسکونی است. قانون به‌وضوح می‌گوید:

هر نوع صدایی که بیش از حد متعارف باشد و آرامش ساکنان را سلب کند، ممنوع است.

مصادیق سر و صدای ممنوع:

  • پخش موسیقی بلند، به‌خصوص در ساعات استراحت

  • دویدن کودکان در راهرو یا ضربه زدن به دیوارها

  • کوبیدن درب‌ها

  • تعمیرات پرصدا در ساعات ممنوع (قبل از ۸ صبح و بعد از ۸ شب)

  • استفاده از جاروبرقی یا وسایل پرصدا نیمه‌شب

  • نگهداری از حیوانات خانگی پر سروصدا

نکته مهم:

قانون متراژ واحد مهم نمی‌داند؛ «همسایه طبقه آخر» دقیقاً به اندازه همسایه طبقه اول باید آرامش دیگران را رعایت کند.

جلوگیری از جریمه، شکایت و پیگرد قانونی

۲) استفاده نادرست از مشاعات – خط قرمز جدی در قانون

مشاعات یعنی بخش‌هایی از ساختمان که متعلق به همه ساکنان است. استفاده انحصاری یا نادرست از آن‌ها کاملاً ممنوع است.

رفتارهای ممنوع در مشاعات:

  • گذاشتن کفش، جاکفشی، گلدان بزرگ یا وسایل در راهرو

  • انبار کردن وسایل در پارکینگ عمومی

  • بستن پارکینگ یا سد کردن مسیر خودروها

  • گذاشتن کالسکه یا دوچرخه جلوی درب ورودی

  • نصب دوربین مداربسته در بخش‌های مشترک بدون مصوبه مجمع

  • ایجاد تغییرات ظاهری در لابی یا راهرو

  • برگزاری مهمانی یا تجمع در پشت‌بام و حیاط مشترک

چرا قانون حساس است؟

چون مشاعات «حق مشترک» است و هیچ فردی نمی‌تواند حق دیگران را محدود کند. حتی مالک نیز اجازه ندارد مشاعات را تغییر دهد یا اشغال کند.

۳) نادیده گرفتن سهم شارژ ساختمان – تخلف قانونی قابل پیگرد

پرداخت شارژ یک وظیفه قانونی است. حتی اگر کسی:

  • از آسانسور استفاده نکند

  • پارکینگ نداشته باشد

  • ساکن نباشد

  • مستأجر باشد

باز هم پرداخت سهم شارژ شامل او می‌شود.

رفتارهای ممنوع:

  • نپرداختن شارژ ماهانه

  • مخالفت با هزینه‌هایی که با مصوبه مجمع تصویب شده

  • امتناع از پرداخت هزینه‌های مشترک (آسانسور، نظافت، بیمه ساختمان و…)

نکته حقوقی مهم:

مدیر ساختمان می‌تواند از طریق اظهارنامه رسمی و سپس حکم قضایی شارژ را دریافت کند. حتی امکان مسدود کردن خدمات مشترک (‌به‌جز آب و برق واحد) وجود دارد.

۴) دخالت در تأسیسات ساختمان – ممنوع و خطرناک

قانون می‌گوید:

«هیچ‌کس حق ندارد بدون اجازه مدیریت، در تأسیسات مشترک تغییری ایجاد کند.»

موارد ممنوع:

  • دستکاری شیرهای اصلی آب ساختمان

  • تغییر در سیم‌کشی برق مشاعات

  • نصب انشعاب غیرقانونی گاز

  • دستکاری پمپ آب یا موتورخانه

  • ایجاد تغییرات در پشت‌بام (مثل نصب آنتن یا کولر اضافه)

چون هر تغییری ممکن است کل واحدها را تحت تأثیر قرار دهد و خطر جانی ایجاد کند.

۵) ایجاد بوی آزاردهنده – از نظر قانون مزاحمت محسوب می‌شود

بوی نامطبوع یکی از شکایت‌های رایج است.

رفتارهای ممنوع:

  • سرخ‌کردن غذاهای بودار بدون تهویه مناسب

  • دود سیگار در راهرو یا بالکن در حدی که وارد واحد دیگران شود

  • روشن کردن قلیان در بالکن

  • انبار کردن زباله در پشت درب یا راهرو

  • نگهداری حیوانات خانگی بدون رعایت بهداشت

اگر بوی آزاردهنده باعث مزاحمت شود، مصداق «ایجاد خسارت معنوی» است و قابل شکایت است.

۶) نگهداری حیوانات خانگی بدون رعایت قانون

قانون نگهداری حیوانات را ممنوع نکرده، اما شرایط تعیین کرده:

رفتارهای ممنوع:

  • ایجاد سروصدا

  • عدم رعایت بهداشت و انتشار بو

  • رها کردن حیوان در راهرو

  • انتقال بدون قلاده در مشاعات

  • عدم مدیریت حیوان برای جلوگیری از ترس یا خطر برای دیگران

هزینه خسارت یا آلودگی با صاحب حیوان است.

نگهداری حیوانات خانگی بدون رعایت قانون

۷) تغییر در نمای آپارتمان – کاملاً ممنوع بدون مصوبه

نمای ساختمان یک «دارایی مشترک» است.

رفتارهای ممنوع:

  • نصب کولر گازی با ظاهر ناهماهنگ

  • نصب آنتن‌های متعدد

  • تغییر رنگ پنجره‌ها

  • نصب حفاظ‌های متفاوت

  • نصب پرده‌های ناهماهنگ در نمای اصلی

قانون تأکید دارد که «هماهنگی ظاهری» باید حفظ شود و هر تغییری نیازمند تصویب مجمع است.

۸) ایجاد خطر برای همسایگان – جرم قابل پیگیری

هر رفتاری که خطر جانی یا مالی ایجاد کند، ممنوع و قابل پیگرد است:

مثال‌ها:

  • نگهداری کپسول گاز غیرمجاز در پارکینگ

  • مسدود کردن راه‌روهای فرار

  • بازی کودکان در پارکینگ

  • آتش‌بازی یا روشن کردن زغال در بالکن

  • نصب غیر استاندارد لوازم گازسوز

این موارد در قانون مصداق «تهدید امنیت عمومی» است.

۹) مزاحمت رفت‌وآمدی – مواردی که معمولا دیده نمی‌شود اما ممنوع است

رفت‌وآمد نامنظم نیز می‌تواند مصداق مزاحمت باشد.

رفتارهای ممنوع:

  • ایجاد تجمع در راهرو

  • رفت‌وآمد مهمان‌ها در نیمه شب با صدای بالا

  • رها کردن درب ورودی آپارتمان در حالت باز

  • رفت‌وآمد بدون رعایت امنیت (مثل اعلام نکردن مهمان به نگهبان)

۱۰) استفاده غیرقانونی از پارکینگ – یکی از اصلی‌ترین منابع دعوا

پارکینگ‌ها طبق سند رسمی مشخص هستند.

رفتارهای ممنوع:

  • پارک در جای دیگران حتی برای چند دقیقه

  • پارک کردن مهمان‌ها در پارکینگ ساکنان

  • سد کردن مسیر خروج

  • تغییر کاربری پارکینگ به انبار

  • مشاجره یا مواجهه مستقیم با همسایه (قانون توصیه به مراجعه مدیر دارد)

مدیر می‌تواند از طرف مالک شکایت رسمی ثبت کند.

راهکار قانونی برای برخورد با رفتارهای ممنوع

برای حل مشکلات آپارتمان ۳ مسیر قانونی وجود دارد:

۱) گفت‌وگوی دوستانه

اولین و بهترین راه.

۲) گزارش به مدیر ساختمان

مدیر وظیفه قانونی دارد موضوع را پیگیری کند.

۳) ثبت شکایت رسمی

از طریق شورای حل اختلاف یا کلانتری، بسته به نوع تخلف.

چگونه از بروز رفتارهای ممنوع جلوگیری کنیم؟

  • نصب تابلوهای اطلاع‌رسان

  • تهیه آیین‌نامه داخلی آپارتمان

  • استفاده از اپلیکیشن مدیریت ساختمان مثل مانیار

  • برگزاری جلسه مجمع عمومی

  • مدیریت صحیح ارتباطات و فرهنگ‌سازی

این موارد باعث کاهش ۹۰٪ اختلافات می‌شوند.

رعایت قانون، آرامش برای همه

رفتارهای ممنوعه در آپارتمان‌نشینی فقط مجموعه‌ای از باید و نباید نیستند؛ قوانینی برای حفظ احترام، آرامش و امنیت هستند.
اگر هر ساکن بداند چه چیزهایی مجاز و چه چیزهایی ممنوع است، زندگی آپارتمانی می‌تواند بسیار آرام‌تر، زیباتر و انسانی‌تر باشد.




برچسب‌ها: